فهرست

نوبت دهی و لیست آزمایشگاه آزمایش گوارش

در طبیب‌یاب می‌توانید لیست آزمایشگاه‌هایی را مشاهده کنید که آزمایش‌های مرتبط با گوارش انجام می‌دهند. آزمایشگاه‌ها را از نظر موقعیت، خدمات و هزینه مقایسه کرده و نوبت آزمایش گوارش خود را به‌صورت آنلاین رزرو نمایید.

جستجو بر اساس آزمایش گوارش

لیست آزمایشگاه‌های آزمایش گوارش

آزمایشگاه‌های آزمایش گوارش که در طبیب یاب خدمات خود را ارائه می‌دهند.

دستگاه گوارش یکی از مهم‌ترین سیستم‌های بدن است که از دهان تا روده بزرگ را شامل می‌شود و وظیفه هضم، جذب و دفع مواد غذایی را بر عهده دارد. هرگونه اختلال در این مسیر می‌تواند باعث مشکلاتی مثل درد شکم، نفخ، اسهال، یبوست، خونریزی، التهاب و کم‌خونی شود.
پزشکان برای تشخیص علت این علائم از آزمایش‌های گوارش استفاده می‌کنند؛ مجموعه‌ای از تست‌های خون، مدفوع، تنفس، تصویربرداری و آندوسکوپی که هرکدام اطلاعات متفاوتی درباره عملکرد دستگاه گوارش می‌دهند.

آزمایش گوارش چیست؟

«آزمایش گوارش» یک تست واحد نیست؛ بلکه مجموعه‌ای از آزمایش‌هاست که برای بررسی عملکرد معده، کبد، صفرا، روده کوچک و روده بزرگ استفاده می‌شود.
این آزمایش‌ها به پزشک کمک می‌کنند موارد زیر را تشخیص دهد:

  • وجود عفونت‌های گوارشی

  • مشکلات هضم و جذب

  • وجود خون در مدفوع

  • التهاب معده یا روده

  • بیماری‌های کبدی و صفراوی

  • تشخیص زخم معده، ریفلاکس و هلیکوباکتر

  • تشخیص سرطان‌های گوارشی

انواع آزمایش‌های گوارش (کامل‌ترین لیست کاربردی)
1. آزمایش خون مرتبط با گوارش

این آزمایش‌ها برای بررسی عملکرد بخش‌های مختلف دستگاه گوارش انجام می‌شود:

CBC (شمارش کامل خون)
  • تشخیص کم‌خونی ناشی از خونریزی گوارشی

  • تشخیص عفونت یا التهاب

ESR و CRP
  • نشان‌دهنده التهاب فعال در بدن

  • در بیماری‌های التهابی روده (IBD) افزایش می‌یابد

تست‌های عملکرد کبد (LFT)

شامل AST، ALT، ALP، بیلی‌روبین

  • بررسی بیماری‌های کبدی، کبد چرب و انسداد صفراوی

آمیلاز و لیپاز
  • کمک به تشخیص پانکراتیت (التهاب لوزالمعده)

2. آزمایش مدفوع

یکی از مهم‌ترین ابزارهای تشخیص بیماری‌های گوارشی است.

آزمایش کامل مدفوع (C/S/E)
  • تشخیص باکتری، انگل، قارچ

  • بررسی چربی دفع‌شده → تشخیص سوءجذب

خون مخفی در مدفوع (FOBT)
  • برای غربالگری سرطان روده بزرگ

  • مناسب برای یافتن خونریزی‌های پنهان

آزمایش هلیکوباکتر در مدفوع (H. Pylori Stool Ag)
  • تشخیص عفونت میکروب معده

  • دقیق و غیرتهاجمی

کالپروتکتین مدفوع
  • تشخیص التهاب روده

  • افتراق بین IBS (روده عصبی) و IBD (روده التهابی)

3. تست تنفسی

آزمایش‌های تنفسی یکی از روش‌های مدرن و غیرتهاجمی تشخیص مشکلات گوارشی هستند.

تست تنفسی هلیکوباکتر (Urea Breath Test)
  • بهترین روش تشخیص عفونت هلیکوباکتر

  • برای بررسی موفقیت درمان نیز استفاده می‌شود

تست تنفسی عدم تحمل لاکتوز
  • بررسی مشکل هضم قند شیر (لاکتوز)

  • مناسب افراد با نفخ و دل‌درد بعد از مصرف لبنیات

تست تنفسی SIBO
  • تشخیص رشد بیش از حد باکتری‌ها در روده کوچک

  • علت شایع نفخ شدید، اسهال و سوءجذب

4. تصویربرداری گوارشی

در موارد نیاز، پزشک از روش‌های زیر برای تصویربرداری استفاده می‌کند:

این تست‌ها برای بررسی توده‌ها، سنگ صفرا، التهاب‌ها و بیماری‌های کبد و پانکراس کاربرد دارند.

5. آندوسکوپی و کولونوسکوپی

این دو روش جزء مهم‌ترین آزمایش‌های تخصصی گوارشی هستند.

آندوسکوپی معده (EGD)

برای بررسی:

نمونه‌برداری (بیوپسی) نیز در همین مرحله انجام می‌شود.

کولونوسکوپی

برای بررسی:

  • خونریزی روده

  • پولیپ‌ها

  • سرطان کولون

  • کولیت اولسروز و کرون

  • التهاب روده

6. آزمایش‌های جذب و سوءتغذیه
آزمایش سلیاک (Anti-TTG – EMA)
  • تشخیص حساسیت به گلوتن

آزمایش ویتامین‌ها و مواد معدنی
  • B12، فولات، آهن، فریتین، ویتامین D

  • بررسی سوءجذب یا کم‌خونی

چه زمانی باید آزمایش گوارش بدهیم؟

اگر یکی از علائم زیر را دارید، احتمالاً پزشک بررسی گوارشی را توصیه می‌کند:

  • درد مداوم شکم

  • نفخ شدید و آزاردهنده

  • یبوست یا اسهال طولانی‌مدت

  • خون در مدفوع

  • کاهش وزن بدون دلیل

  • حالت تهوع یا استفراغ

  • سوزش سر دل

  • برگشت اسید به گلو

  • بی‌اشتهایی

  • کم‌خونی بدون علت مشخص

در صورت مشاهده این علائم، تشخیص سریع بسیار مهم است تا از عوارض شدیدتر جلوگیری شود.

آمادگی قبل از آزمایش گوارش

آمادگی بستگی به نوع تست دارد:

برای آزمایش خون
  • نیاز به ناشتایی نیست

  • برخی تست‌ها مثل لیپاز یا بیلی‌روبین ممکن است نیاز به ناشتا بودن داشته باشند

برای آزمایش مدفوع
  • نباید از ملین‌ها یا آنتی‌بیوتیک‌ها بدون هماهنگی با پزشک استفاده کنید

  • نمونه تازه باید به آزمایشگاه تحویل شود

برای تست تنفسی
  • ۶ ساعت ناشتا

  • عدم مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها طی ۴ هفته اخیر (برای هلیکوباکتر)

  • عدم کشیدن سیگار قبل از تست

برای کولونوسکوپی
  • رژیم غذایی سبک

  • مصرف ملین تجویز‌شده

  • تخلیه کامل روده

تفسیر نتایج آزمایش گوارش

با توجه به تنوع زیاد تست‌ها، هرکدام تفسیر متفاوتی دارد. چند نمونه رایج:

۱. کالپروتکتین بالا

→ نشانه التهاب روده و احتمال بیماری IBD
(کولیت اولسروز / کرون)

۲. خون مخفی مثبت

→ احتمال پولیپ، زخم معده یا سرطان روده
نیاز به کولونوسکوپی

۳. تست هلیکوباکتر مثبت

→ عفونت فعال معده
نیاز به درمان ۱۴ روزه

۴. تست لاکتوز مثبت

→ عدم تحمل لاکتوز
نیاز به تغییر رژیم غذایی

۵. ALT و AST بالا

→ احتمال بیماری کبدی یا کبد چرب

سوالات متداول درباره آزمایش گوارش

آیا آزمایش گوارش دردناک است؟
خیر، بیشتر تست‌ها ساده و غیرتهاجمی هستند. فقط کولونوسکوپی ممکن است نیاز به آرام‌بخش داشته باشد.

آیا برای آزمایش گوارش باید ناشتا باشم؟
برای تست تنفسی و برخی تست‌های خون بله؛ اما برای اکثر آزمایش‌های مدفوع خیر.

آیا آزمایش مدفوع می‌تواند سرطان روده را تشخیص دهد؟
آزمایش FOBT خون‌ریزی پنهان را نشان می‌دهد ولی برای تأیید، کولونوسکوپی لازم است.

آیا آزمایش هلیکوباکتر در منزل انجام می‌شود؟
خیر، نمونه‌گیری باید در آزمایشگاه انجام شود.

جمع‌بندی

آزمایش گوارش شامل مجموعه‌ای از تست‌های خون، مدفوع، تنفسی، تصویربرداری و آندوسکوپی است که برای تشخیص انواع مشکلات دستگاه گوارش استفاده می‌شوند. انتخاب نوع آزمایش کاملاً بستگی به علائم و تشخیص پزشک دارد. اگر مدت‌هاست دچار علائم گوارشی هستید، مراجعه به متخصص و انجام تست‌های لازم می‌تواند به تشخیص دقیق و درمان سریع کمک کند.