در طبیبیاب میتوانید لیست آزمایشگاههایی را مشاهده کنید که آزمایشهای تیروئید انجام میدهند. آزمایشگاهها را از نظر موقعیت، خدمات و هزینه مقایسه کرده و نوبت آزمایش تیروئید خود را بهصورت اینترنتی رزرو نمایید.
آزمایشگاههای آزمایش تیروئید که در طبیب یاب خدمات خود را ارائه میدهند.
آزمایش تیروئید یکی از مهمترین آزمایشهای تشخیصی برای بررسی عملکرد غده تیروئید است؛ غدهای کوچک ولی بسیار اثرگذار که سطح انرژی، وزن، خلقوخو، ضربان قلب، پوست، مو و حتی باروری را تحت تأثیر قرار میدهد. اگر علائمی مثل خستگی، ریزش مو، استرسهای غیرعادی، تغییر وزن یا اختلال در ضربان قلب دارید، احتمال دارد پزشک برای شما آزمایش تیروئید تجویز کند.
آزمایش تیروئید چیست؟
آزمایش تیروئید مجموعهای از تستهای خون است که میزان هورمونهای تولیدشده توسط غده تیروئید (T3 و T4) و همچنین هورمون تنظیمکننده آن (TSH) را اندازهگیری میکند. این آزمایش کمک میکند مشخص شود غده تیروئید بیشفعال است (پرکاری) یا کمفعال (کمکاری).
هورمونهای تیروئید نقش حیاتی در سوختوساز بدن دارند و هرگونه عدم تعادل در عملکرد این غده، میتواند باعث ایجاد علائم گستردهای شود که گاهی با سایر بیماریها اشتباه گرفته میشوند. به همین دلیل، آزمایش تیروئید یکی از پایهایترین آزمایشهای تشخیصی در پزشکی است.
در یک ارزیابی کامل تیروئید، معمولاً پنج نوع تست اصلی انجام میشود:
TSH هورمونی است که از غده هیپوفیز ترشح میشود و میزان فعالیت تیروئید را کنترل میکند.
TSH بالا: معمولاً نشانه کمکاری تیروئید
TSH پایین: نشانه پرکاری تیروئید
TSH دقیقترین و مهمترین تست تیروئید است.
این تست مقدار هورمون فعال T4 را اندازهگیری میکند.
FT4 بالا: معمولاً همراه TSH پایین → نشانه پرکاری
FT4 پایین: همراه TSH بالا → نشانه کمکاری
این تست بیشتر در موارد پرکاری تیروئید اهمیت دارد.
FT3 بالا: معمولاً نشانه تیروئید پرکار
FT3 پایین: کمتر رایج ولی ممکن است در کمکاری شدید دیده شود
اگر پزشک به بیماریهای خودایمنی مثل هاشیموتو یا گریوز شک کند، آنتیبادیها را بررسی میکند.
Anti-TPO بالا: شایعترین علامت التهاب خودایمنی تیروئید
Anti-TG بالا: مکمل Anti-TPO برای تشخیص دقیقتر
در برخی موارد، پزشک این تستها را نیز درخواست میکند:
اسکن هستهای
تست جذب ید رادیواکتیو (RAIU)
پزشکان در موارد زیر آزمایش تیروئید را توصیه میکنند:
خستگی و خوابآلودگی
ریزش مو
افسردگی
افزایش وزن
یبوست
احساس سرما
خشکی پوست
کاهش وزن ناگهانی
تپش قلب
اضطراب و بیقراری
تعریق زیاد
لرزش دستها
اسهال
بارداری و تلاش برای بارداری
ناباروری زنان
مشکلات قاعدگی
بررسی گره یا توده در تیروئید
سابقه خانوادگی بیماریهای تیروئید
مصرف داروهایی مثل لیتیوم و آمیودارون
برای آزمایش تیروئید معمولاً نیاز به ناشتایی نیست. اما چند نکته مهم وجود دارد:
بهتر است آزمایش را صبح بدهید.
اگر قرص لووتیروکسین مصرف میکنید، آن را بعد از آزمایش بخورید.
اگر مکملهای ید یا داروهای هورمونی مصرف میکنید، پزشک یا آزمایشگاه را مطلع کنید.
استرس و کمخوابی میتوانند روی TSH تأثیر بگذارند.
روند انجام تست بسیار ساده است:
یک نمونه خون از شما گرفته میشود و بسته به آزمایشگاه، نتیجه معمولاً طی چند ساعت تا یک روز آماده میشود.
در ادامه رایجترین الگوهای نتیجه آزمایش را مشاهده میکنید:
1. TSH بالا + FT4 پایین
→ کمکاری تیروئید قطعی
2. TSH پایین + FT4 بالا
→ پرکاری تیروئید قطعی
3. TSH بالا + FT4 نرمال
→ کمکاری تیروئید زیرکلینیکال (خفیف)
4. TSH پایین + FT4 نرمال
→ پرکاری تیروئید زیرکلینیکال
5. آنتیبادیهای Anti-TPO بالا
→ احتمال زیاد بیماری خودایمنی تیروئید مثل هاشیموتو یا گریوز
6. FT3 بالا + FT4 نرمال
→ پرکاری تیروئید در مراحل اولیه
اگر جواب آزمایش شما غیرطبیعی است، باید حتماً توسط پزشک متخصص غدد بررسی شود تا علت و درمان مناسب تعیین شود.
FT4: بین 0.8 تا 1.8 ng/dL
FT3: بین 2.3 تا 4.2 pg/mL
Anti-TPO: کمتر از 35 IU/mL
Anti-TG: کمتر از 40 IU/mL
توجه: این مقادیر ممکن است در آزمایشگاههای مختلف کمی متفاوت باشند.
زنان ۲۰ تا ۵۰ سال
افراد باردار یا دارای سابقه سقط
کسانی که سابقه خانوادگی بیماریهای خودایمنی دارند
افراد که علائم خستگی، افسردگی یا چاقی بدون دلیل دارند
افراد با بیماریهای قلبی یا مشکلات ریتم قلب
آیا برای آزمایش تیروئید باید ناشتا باشم؟
خیر، ناشتا بودن لازم نیست.
آیا قرص لووتیروکسین را قبل از آزمایش بخورم؟
خیر، بهتر است بعد از آزمایش مصرف کنید.
نتیجه آزمایش TSH بالا آمده؛ یعنی چه؟
در اغلب موارد یعنی تیروئید کمکار شده است.
چقدر طول میکشد تا نتیجه آماده شود؟
بین چند ساعت تا ۲۴ ساعت.
آیا استرس روی نتیجه تأثیر میگذارد؟
بله، بهخصوص روی TSH.
آزمایش تیروئید یکی از حیاتیترین آزمایشها برای تشخیص مشکلات غدد درونریز است. با کمک این آزمایش میتوان پرکاری و کمکاری تیروئید را در مراحل اولیه شناسایی کرد و از عوارض جدیتر جلوگیری نمود. اگر علائم بالینی دارید یا پزشک توصیه کرده است، انجام این تست را جدی بگیرید؛ زیرا نتیجه آن میتواند نقش مهمی در سلامت عمومی شما داشته باشد.
